Lübnan’da önce çağrı cihazlarının sonra da telsizlerin patlatılması sonucunda Siber Güvenlik konusunda konunun uzmanları (!) olan kişilerin tartışmaları başladı. Bunun üzerine Siber kavramların tanımlanması gerekliliğini düşündüm.
Siber terimi sibernetik kökeninden gelmektedir. Sibernetik kelimesi, ilk olarak 1948 yılında Norbert Wiener’in “Sibernetik” adlı kitabında “hayvanlarda ve makinelerde kontrol ve iletişim” olarak tanımlanmıştır. Siber kelimesi ise Türkçe sözlüklerde tanımlanmamakla birlikte, İngilizce cyber kelimesinden Türkçeye çevrilmiştir. Siber kelimesi, bilişim sistemlerinin altyapısında çalışan soyut ve geniş bir altyapı anlamına gelmektedir. Basitçe, siber alem veya siber hayat olarak da kullanılabilir.
Siber Varlık, klasik bilişim unsurlarının bilgisayar, sunucu, ağ cihazları, vb. yansıra, internet bağlantılı televizyondan, araçlardaki arızayı servise otomatik bildiren bileşenlere kadar, tüm bu cihazları ve yazılım, donanım bileşenlerinin her birini siber varlık olarak adlandırabiliriz
Siber İstihbarat, gerçek ortamda erişilmesi ve elde edilmesi çok zor olan önemli bilgilere siber ortam üzerinden ulaşılması, bilgisayarlarda tutulan bilgilerin ele geçirilmesine imkân tanımıştır. Siber istihbarat temel olarak iki farklı anlamda kullanılabilir. Birincisi, siber ortam vasıtasıyla istihbarat toplanmasıdır. Yani, bilgisayar, cep telefonu gibi bilgi işleme cihazları ile sayısal veri depolama ortamlarındaki verilerin, yine siber ortamdaki teknikler kullanılarak toplanması, analiz edilip kullanılabilecek hale getirilmesidir. İkincisi, sayısal güvenlik tehditlerini yani zararlı yazılımlar, siber saldırılar, siber saldırganlar gibi izleme analiz etme değerlendirmedir.
Siber Terörizm, teknolojinin gelişmesi ile insanlık birçok kolaylıkla birlikte yeni suç türleri ile tanışmıştır. Özellikle doğrudan bilginin hammadde olarak kullanıldığı siber suçlar en dikkat çekici olanıdır. Siber suçlar kavramı daha önce bilgisayar suçları ve bilgisayar bağlantılı suçlar kavramları ile ifade edilmekteydi. Bu suçların ortak özelliği hepsinin bilgisayar aracılığı ile gerçekleşmesidir. Bilgi çağındaki gelişmeler, terör örgütlerinin eylemler için kullandıkları araç ve yöntemler üzerinde ve kendi örgüt yapıları ile örgütün işleyiş şekli üzerinde önemli etki bırakmaktadır. Çağa ayak uyduran terör örgütleri gerek eleman yönünden gerekse bölgesel operasyonlar yönünden; bilgisayar, internet ve yazılım programları gibi bilişim teknolojilerini, örgütü organize etmek amacıyla kullanmaktadırlar. Bu durum ülkelerin terörle mücadele sürecinde güvenlik güçleri için yeni güçlükler meydana getirmektedir. Siber terörizm başkalarına baskı yapmak amacı ile politik nedenlerle bilgisayar donanımlarının siber uzayda kullanılmasıdır. Siber teröre olağanüstü güçler atfetmekte, terör örgütlerinin siber terörizm vasıtasıyla alt yapı sistemlerine, hayati kurumlara saldırarak büyük devletleri hizaya getirebileceklerini ileri sürmektedir.
Siber Savaş, belirlenen hedeflere bilgisayar ve bilişim teknolojileri kullanılarak yapılan saldırılar ve ulusal güvenliği etkileyecek şekilde yapılan Bilgi Teknolojileri tabanlı saldırılardır. Siber savaşın iç ve dış olmak üzere iki amacı vardır. Dış amaç Siber savaşın asıl amacıdır. Karşı tarafa boyun eğdirmeyi, bilgilerini çalmayı, sistemlerini belirli bir süre devre dışı bırakmayı veya tamamen bozmayı içerir. İç amacı Siber savaş uygulamasının nasıl yapılacağı ve gerginliğin tırmandırılmasından nasıl kaçınılacağını içerir. Stratejik siber savaş, bir devlete ve onu oluşturan topluma karşı, özellikle de devletin tutumunu değiştirmeye yönelik siber saldırı seferberliği stratejik siber savaş olanak ifade edilir. Operasyonel Siber Savaş, geleneksel savaş esnasında hasmın askeri hedeflerine ve silahlı kuvvetleri ile bağlantılı sivil hedeflerine siber saldırı yapılmasına operasyonel siber savaş denir.
Savaş ULUÇAY / Siber Dünya – bölge VİZYON İş ve Yaşam Dergisi Eylül 2024 sayısı